TAV Havalimanları CEO’su Serkan Kaptan, “İç hatlarda bakanlığın belirlediği bir üst fiyat var. Bu fiyat yıl içinde 6 kere artmasına rağmen şu anda bin 150 lira civarında ve bu bir havayolunun 1 saatlik uçuşu için çok da cazip olmayan bir rakam. Dolayısıyla iç hat uçuşları minimumda tutuluyor. Türkiye özelinde ‘hani iç hat yolcusu toparlanmıyor mu?’ algısı oluşmaması için bunu söylüyorum. Aslında çok talep var. Ancak arz az” dedi.
Yatırımcı İlişkileri Derneğince (TÜYİD) 11. TÜYİD Yatırımcı İlişkileri Zirvesi “Yeni Denge” ana temasıyla düzenledi. İstanbul’da başlayan Zirve’nin ilk oturumu “CEO Gözüyle” başlığı altında yapıldı. Clairfield Yönetici Direktörü Müge Tuna’nın moderatörlüğünde yapılan oturumda Hektaş Genel Müdürü H. Zafer Terzioğlu, TAV Havalimanları CEO’su Serkan Kaptan ve Doğan Yatırım Bankası Genel Müdürü Hulusi Horozoğlu sektörlerine ilişkin bilgi ve gelecek hedefleri hakkında konuştu.
TAV’da 1998 yılında göreve başladığını belirten Serkan Kaptan, aslen iş geliştirme kökenli olduğunu ve göreve geldiğinden bu yana pek çok krizle karşılaştığını belirterek şunları söyledi:
Hiçbir şekilde tüm havacılığı durdurmamıştı
Çok fazla kriz oldu. 1999’da biz inşaatı bitirmek üzereyken büyük deprem oldu. O süreçleri etkiledi ama binayı yetiştirdik, hizmete açtık. Bir yıl sonra Türkiye’deki kriz ortamının yanı sıra dünyada Sars virüsü ortaya çıktı ama hiçbiri Covid-19 pandemisindeki gibi etkilemedi. Havacılık, krizlerden çok hızlı etkilenen ama çok hızlı da geri dönüşü olan bir sektör. Geçmişte yaşadığımız krizlerde az önce saydıklarıma ek terör etkisi vardı, 11 Eylül etkisi, Türkiye’deki saldırılar, kuş gribi bile vardı ama bunlar hiçbir şekilde tüm havacılığı durdurmamıştı.
“Türkiye’de de 3 ay hiçbir uçuşun olmadığı bir dönem yaşadık”
İlk defa dünyada havacılığın tamamen durduğu, Türkiye’de de 3 ay hiçbir uçuşun olmadığı bir dönem yaşadık. Bu önceden ekonomik krizler bizim krizlerimizi tetiklerdi. Bir süre trafik yavaşlardı insanlar uçak yolculukları için tereddüt ederdi.
Bu sefer, mükemmel fırtına dediğimiz şey oldu. Dünyada hiç sebebi belli olmayan bir şekilde peş peşe gelen krizler yaşadık. Özetle 2 yıl bütün havacılık bundan etkilendi. TAV adına dönüşlerin hızlı olduğunu söyleyebilirim. Bizim gelişen pazarlarda 15 havalimanımız var. Trafik çok kuvvetli olduğu için bizim dönüşümüz kuvvetli oldu. Rakamlarla vermek gerekirse 2019 havacılığın altın yılıydı. Dünyada 9,1 milyar yolcu vardı. 2020’de ülkeler trafiği kapattılar yolcu sayısı 3 milyara düştü. Hiç emsali görülmemiş bir şey.
“Global olarak yüzde 30 gerideyiz”
2021 yılında yolcu sayısı 6 milyara çıktı. Bu yıl da 7 milyar olması bekleniyor. Yani global olarak hala yüzde 30 gerideyiz 2019’dan. Tam olarak biz kıymetli yolcu dediğim hani kıymetli yolcudan kastım daha çok yolcu başına para harcayan işletmeye para bırakan yolcudur. Bu da dış hat yolcusu. Çünkü dış hat yolcusunun biletinden topladığımız yolcu geliri, onların yiyecek-içecek harcamaları veya havalimanında geçirdikleri süreden dolayı harcamaları yüksek. Bunda da oran ekim sonu itibariyle yüzde 88’i buldu. Biz 9 aylıkları açıkladığımızda bu yüzde 86’ydı. Ekim sonuyla yüzde 88’i buldu. Toplamda da iç-dış hat olarak baktığımızda da yüzde 86’lardayız. Bu gelişmekte olan pazarların avantajı. Avrupa’da bu oranlar yok. Onlar yüzde 80’lerde. Dünya geneline bakıldığında da bu oran yüzde 76’larda. 2019’un rakamlarına dönüş ise ancak 2024’te bekleniyor. Biz ise bunu 2023 olarak görüyoruz. İnşallah 2019’un rakamlarını geçeceğiz.
“Tavan fiyat cazip değil”
Türkiye özelinde bilgi de vereyim. Türkiye’de iç hatlarda bir taban fiyat uygulaması var. Bakanlığın belirlediği bir üst fiyat var. Bu fiyat da yıl içinde 6 kere artmasına rağmen şu anda bin 150 lira civarında ve bu bir havayolunun 1 saatlik uçuşu için çok da cazip olmayan bir rakam. Yaklaşık 60 dolar gibi bir ücret almak yerine o 1 saati yurt dışına kullanmak istiyorlar. Daha karlı, satışı euroyla yapıyor ve 200-300 euroya bunu kaydırıyor. Dolayısıyla iç hat uçuşları minimumda tutuluyor. Türkiye özelinde ‘hani iç hat yolcusu toparlanmıyor mu’ algısı oluşmaması için bunu söylüyorum. Aslında çok talep var. Ancak arz az. Bu da önümüzdeki yıl düzelecektir. Bunun sinyallerini alıyoruz.” (Anka)
