Koronavirüsle birlikte yaşamımıza giren sosyal mesafe mevzusunun kademeli olarak normale dönme aşamasında nasıl uygulanacağı tartışılıyor. Hatta havacılık sektöründe normalleşmenin daha hızlı olabilmesi için bazı havayolları uçakta orta koltuğun boş bırakılabileceği üzerine çalışıyor.
Uçakların tiplerine göre şekillenen koltuk konfigrasyonuna göre üçlü koltukta orta, ikili veya dörtlülerde yan koltuğu boş tutmak ne kadar çözüm olabilir? Veya bir ay sonra başka şeyleri konuşabilir miyiz? Şimdilik bu tarz fikirleri, çözümleri konuşmaya devam edeceğiz. Tıpkı koronavirüs öncesi kısa hatlarda ayakta seyahati tartıştığımız gibi…
Covid-19 sonrası şüphesiz seyahat alkışkanlıkları değişecek, ama nasıl olacağı, nelerin yaşamımıza gireceğini kestirmek zor. Havacılık sektörü, krizin uzaması halinde vereceği hasarın etkisi de fazla olacağından bir an önce faaliyetlerin başlaması için bu tür öneriler getiriyor. Makul mesafede seyahat imkanının sunulmasının insanları güvenli yolculuk yapacaklarına ikna edeceği düşünülüyor. Ancak makul mesafe aynı zamanda pahalı bilet anlamına geliyor!
Avrupa’da düşük maliyetli EasyJet ve Wizz Air, Amerika’dan Alaska Havayolları ve başka şirketler de makul mesafe düşüncesinin uçaklarda olup/olmayacağı yönünde kafa yoruyor. Neticede böyle bir uygulama koronavirüs tehlikesi geçinceye kadar gündemde olacak. Normale dönüldüğü anda zaten ortadan kalkacağı için havayolları bu tarz kısa vadeli teklif ve düşüncelere sıcak bakıyor.
Ancak asıl sorun uçak gibi dar bir alanda makul mesafe uygulansa bile bunun salgınla mücadalede ne kadar işe yarayacağının bilinmemesi. Doktorlardan ve sağlık sektöründe karar veren otoritelerden henüz net bir görüş ortaya konmuş değil. Uçaklarda uzun süre çok sayıda insanın kalması bir risk. Havayolları büyük gövdeli uçakları uzun mesafelerde, dar gövdelileri ise kısa hatlarda kullanıyor. Dar bir alanda geçen zaman, insan yoğunluğu ve risk faktörü, tehlikeyi ortadan kaldırmıyor.
Covid-19 salgınından korunmak için makul mesafenin en az 2 metre olarak korunması isteniyor. Peki uçak koltuklarının arası kaç cm? Yaklaşık 45 cm genişlik söz konusu. Dolayısıyla üçlü düzende orta koltuğu, dörtlüde yan tarafı boş tutmakla istenen sosyal veya makul mesafe korunmuş olmuyor.
Dar gövdeli uçaklarda makul mesafede seyahat etmek için sadece cam kenarlarına yolcu oturtmak gerekecek. Peki önde ve arkadaki koltuklara oturacak yolcular ne olacak? Her iki taraftan da ikişer sıranın boş kalması halinde ancak 2 metrelik sosyal mesafe korunmuş oluyor. Uçakta yandan, arka ve önden 2 metrelik mesafe bırakıldığında %15-20 kapasiteyle, 100 kişilik bir uçağın en fazla 20 kişiyle sefer yapması söz konusu olabilecek. Bu şekildeki bir uçuşun maliyetini çıkarmak ve müşteri bulmak ne kadar mümkün? Cidden kafa karıştıran bir durum. Tabii uçaktaki makul mesafe için, sefer yapılan devletlerin sağlık otoritelerinin görüş ve onayları da önem arz ediyor.
Koronavirüs salgınından önce Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin açıkladığı raporlara göre uçakların ortalama doluluk oranı % 84’lük seviyeye yükselmişti. Bu oranlar üzerinden bilet fiyatlarının ne olabileceğini ve uçuş verimliliği gibi kıyaslamaları yapabilir.
Havayolları seyahatleri daha güvenli hale getirmek için çaba sarf ediyor. Mesela uçağın içindeki, yani kabindeki hava sirkülasyonunun ameliyathanelerle eşit olduğuna daha sık vurgu yapılıyor. Ayrıca uçuş öncesi sağlık taramaları, oturma düzeni, eldiven ve maskelerle yolculuk gibi önlemler de konuşuluyor.
Uçaktaki etkileşimleri azaltmak için ikram servisinin şekli de değişti. Yiyecek ve içecekler kısa hatlarda ya iptal ediliyor ya da biniş anında ve uçuş esnasında paket halinde veriliyor. Uzun hatlarda da kapalı paketler içinde ikram sunuluyor.
Havacılık sektörü şu an uçuşların limitli yapıldığı ülke ve bölgelerde bazı konuşulan, tartışılan önlemleri almış durumda. Ancak uçakta makul mesafe tartışması devam ediyor. Konuşulan haliyle de gerçekleşmesi zor görünüyor.