Sevgililer Günü sebebiyle kürenin güneyinden kuzeyine, özellikle de Afrika ve Amerika’dan Avrupa’ya hava kargo ile çiçek taşınması bu yıl daha zor oldu. Her türlü çiçeği yetiştirmek için yıl boyunca ideal iklime ve şartlara sahip olan Kenya, Bolivya ve Ekvador bu anlamda hava kargo şirketlerinin de düzenli güzergâh noktasında yer alıyor.
Çiçeklerin tam çiçek açmış halde alıcılarına ulaşmasını sağlamak için de tüm lojistik zinciri boyunca sıcaklığın 2 ile 4 santigrat arasında olması gerekiyor. Çiçeklerin hızlı, dikkatli ve belli ısıda taşınması hususunda ciddi tecrübeler oluşmuş durumda.
Mesela Lufthansa Cargo üç haftada Güney Amerika ve Afrika’dan yaklaşık 10 milyon adede denk gelen tam 900 ton gülü Avrupa’ya taşımış. Türk Hava Yolları (THY) Turkish Cargo’nun da Afrika ve G. Amerika’dan Avrupa’ya yönelik çiçek trafiğinin arttığını, ilave seferler koyduğunu biliyorum. Turkish Cargo, Sevgililer Günü öncesi son iki haftada 2 bin 500 ton çiçek taşıdı. 2020’de ise yıl boyunca yaklaşık 30 bin ton çiçek taşınmıştı.
Bu süreçte tıbbi malzeme taşınması için çaba sarf eden havayollarının yolcu ve kargo uçaklarında çiçek ve güller için kapasite tahsis etmekte de zorlanmışlar. Rekabet, daha fazla kazanma ve başarılı olma çabası ‘Sevgililer Günü’nünde Avrupalıları gülsüz ve çiçeksiz bırakmamış. Sadece Kovid-19 öncesine göre yaklaşık yüzde 25 oranlarında daha fazla ücret ödemek durumunda kalmışlar.
Ancak bir yandan Kovid-19 aşısı, diğer taraftan enjektör, maske gibi çeşitli tıbbı malzeme lojistiği için ülkeler birbiriyle yarışırken, gelişmiş ülkelere ev sahipliği yapan Avrupa ise çiçek temini arayışı içine girdiğini duyuyordum. Merakla neler olacağını bekliyordum.
Kovid-19 döneminde yolcu uçakları az, kargo uçakları ise yoğunlukla uçuyor, ama yolcu uçaklarının altında taşınan kapasite düştüğü için havacılık sektörü kargo taşımacılığında zorlanıyor. Her yıl şubat ayında Afrika ve G. Amerika ile Avrupa arasında ciddi bir çiçek nakliyesi bir önceki yıla göre katlanarak gerçekleşiyordu. Bu sene malum sebeplerden çiçek trafiğinin nasıl yöneticiliğe merak ediliyordu. Sevgililer Günü’nde Avrupa çiçeksiz mi kalacaktı? Kalmadı.
Salgının küresel yoğunluğuyla birlikte, Hollanda üzerinden Avrupa’ya çiçek taşıyan Air France, KLM ve Martinair Cargo şirketleri için operasyonlar kısmen aksamış. Kovid-19 krizi nedeniyle bazı operasyonlarda kesintiye gidilmiş. Ancak çiçekçilik sektörünün dinamizmi ve tedarik zincirindekilerin taleplerinin biliniyor olması riskleri aşağı çekmiş. Mesela Air France, 9 Şubat ve sonrasında çiçek trafiğinde aksama yaşanmaması için Afrika’dan Boeing 777-200 kargo uçaklarıyla ek seferler düzenlemiş.