Havalimanları ve havayolları salgın sonrası 2019 rakamlarına çok yaklaştı. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), 2023’te hava yolcu talebinde tam ve sürdürülebilir iyileşme ve büyüme öngörüyor. 2023’te hava yolcusu talebinin 2019’dan yaklaşık yüzde 3 daha yüksek olması bekleniyor. Pandemi sonrasında sektörün daha teknolojik hale geldiği ve temassız uygulamalar gibi birçok yeniliğin de yaygınlaşmaya devam ettiği bir dönemi yaşıyoruz.
Hava taşımacılığı iletişimi ve bilgi teknolojileri alanında dünyanın önde gelen kuruluşlarından SITA’nın araştırmalarına göre 2025 yılına kadar dünya genelindeki tüm havalimanlarında biyometrik geçiş etkin hale gelecek. 200’ün üzerinde ülkede çalışmalarını sürdüren Cenevre merkezli SITA’nın, sektörün teknoloji çalışmaları hakkında önemli bir raporu bulunuyor.
2022’da hatalı taşınan bagajlar arttı
SITA raporuna göre 2022’nin ilk çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre üç kat daha fazla hatalı bagaj taşınmış. İkinci çeyrekte kuzey yarımkürede ilkbahar ve yaz tatili için yolcu sayılarının artmaya başlamasıyla birlikte, hatalı taşıma oranı 5 kat artmış.
Öte yandan havayollarının teknoloji harcamaları 2021’de yüzde 4,66’dan 2022’de yüzde 4,73’e çıkmış. En çok harcama biyometrik işlemler için yapılmış. İkinci sırada ise kimlikle check-in işlemi geliyor. Bunları yolcunun kendi bagaj işlemlerini yapması, boarding ve bagaj takip sistemi harcamaları takip ediyor. Netice itibariyle havayolları geçen yıl dünya genelinde teknoloji için toplam 37 milyar Dolar harcama yapmışlar. Ancak halen daha 2019’da teknoloji için yıllık 49,6 milyar Doların harcama rakamı yakalanmış değil.
Havayollarında gündem teknoloji
Havalimanlarında ise durum biraz farklı. Havalimanları IT teknolojileri konusunda havayollarından daha geniş bir ağa sahip ve daha uzun yıllardır çalışmalarını sürdürüyorlar. Ülkemizde özellikle TAV Havalimanları Holding’in IT merkezi, ülkemize önemli sistemleri getirerek bu alanda öncü rol üstleniyor. Küresel ölçekte havalimanları 2021’de bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon işlemlerine yüzde 6,15 harcama yaparken, bu rakam 2022’de yüzde 5,60’a düşmüş. Havalimanları teknoloji yatırımlarında havayollarına göre daha az harcama yapıyor. Havalimanlarının teknoloji için harcadıkları rakam 6,8 milyar dolar.
En fazla yatırım siber güvenliğe
SITA raporuna göre 2025’te havayollarının yüzde 90’ından fazlası IT servislerine yatırım yapacak. En çok yatırımı ise yüzde 95’le siber güvenlik için olacak. İkinci sırada yüzde 94’le telefon uygulamaları ve yolcu servisleri gelirken üçüncü sırada ise yüzde 92’yle IT hizmet yönetimi servisleri yer alıyor. Havalimanlarında self servis/yolcunun işlemlerini kendisi yapmasına öncelik verilecek. Uçağa biniş işlemlerinin (self check-in) ve bagaj tesliminin yolcunun kendisinin yapabilmesi imkânı sağlayan sistemler yaygınlaştırılacak.
Dijital pasaportlar cep telefonunda olacak
Havalimanlarının yüzde 86’sından daha fazlası 2025 yılına kadar tüm temas noktalarını en aza indirecek. Özellikle biyometrik geçiş 2025’te neredeyse tüm havalimanlarında uygulanacak. Bunun yanı sıra önümüzdeki 5-10 yıl içinde tüm ülkeler dijital kimlikle seyahat uygulamasına geçecek. Dijital pasaportlar cep telefonuna uygulanacak ve kullanımı daha kolay olacak. Havalimanlarında yolcuların kimlik kontrolü biyometrik olarak yapılacak.