gsimsek@haber.aero
Geleceğin en güzel 5 havalimanı nasıl olacak?
Çeşitli yönleriyle dikkat çeken havalimanlarının ‘EN’li özelliklerine, aldıkları ödüllerine ve dünya genelindeki kategorik sıralamalarına fırsat buldukça yer vermeye çalışıyorum. Türkiye’de havacılık sektörünün, özellikle havalimanlarının da dünyadaki bu yarışın içine dahil olmasını da çok arzu ediyorum, ama nafile.
Havada ödülleri toplayan, üst üste Avrupa’nın en iyisi olan bir Türk Hava Yolları (THY) var, lakin karada çok küçük istisnalar hariç hiçbir havalimanımızın öne çıkan başarısı yok. Evet şu ana dek ülkemizden; En güzel, en temiz, en işlevsel, en iyi işletilen, en iyi alış-veriş, en iyi yeme-içme, en iyi mimari, en iyi personel gibi kategorilerde ilklere girmiş, ödül almış bir havalimanımız yok.
Bu sebeple İstanbul Havalimanı’nın bu ödüllerden hangilerine layık görüleceğini, dünyada herhangi bir kategoride ilk ona girip girmeyeceğini çok merak ediyorum. Zira meydanlarının hızlı inşa edilmesi, en büyük olma gibi iddiaları, markalaşma, gelir ve kalite adına fazla bir anlam ifade etmiyor. İlgi odağı olmak, farkındalık oluşturmak için daha fazla hasletler gerekiyor.
Dünya genelinde en güzel havalimanlarına iki şekilde belirleniyor:
1) Sık seyahat eden yolcular veya seyahat otoriteleriyle yapılan anketlerle tespit ediliyor.
2) Mimar ve mühendislerinin öncülük ettiği sivil toplum kuruluşlarının düzenledikleri yarışı, organizasyonlardaki alanında yetkin, deneyimli jüriler tarafından seçiliyor.
Mesela İstanbul Havalimanı’nın Hava Trafik Kontrol Kulesi ve Teknik Binası, 2016 yılında daha yapımına başlanmadan proje aşamasında, “Mimarlık ve Dizayn Müzesi ve Mimari Sanat Tasarımı ve Kentsel Araştırmalar Avrupa Merkezi” tarafından 2016’nın Uluslararası Mimarlık Ödülü’ne layık görülmüştü. Böyle bir kule projesine benim de ciddi anlamda fikri katkım olduğundan Atina’daki ödül törenine davet edildim ve bu güzel ana şahitlik ettim.
Türkiye’de hiçbir havalimanında tasarımıyla dikkat çeken kule olmadığına 3. Havalimanı ihalesi yapıldıktan sonra bir çok defa geniş analizlerle, dünyadan örneklerle vurgu yaptım. Yeni havalimanı için İstanbul’a özgü bir kule gerektiğini de özellikle birkaç defa anlattım. İGA’nın proje ekibi de böyle bir eserin ortaya çıkmasını sağladı. Asıl önemli olan ise bundan sonra gelecek ödüller…
Şimdi dönelim asıl mevzumuza. Mimarlık fakültesi ve yüksek lisans öğrencileri tarafından geleceğin en güzel havalimanları tasarlanmış. Öğrenciler gelecekteki havalimanları nasıl olmalı sorularına cevap aramışlar ve ilginç tasarımlar geliştirmişler ve bu tasarımlarla da ödül kazanmışlar. Merakınızı cezbettiyse ele almak istediğimi husus bu. Buyurun beraber göz atalım geleceğini havalimanlarına…
Önce ödülü alandan bahsedelim. Venedik’te gerçekleşen 2018 en iyi mimarlık üniversiteleri proje ödülünü, ABD’den North Carolina State College (NC State) mimarlık bölümü kazanmış. ‘Airport Studio’ ismi altında öğrencilerin tasarladıkları, en güzel 5 havalimanı projesi bu başarıyı getirmiş. Üniversiteliler, yenilik, geleceğe dönük düşünce ve küresel tasarıma yönelik bir çalışma yapmışlar. Örnek havalimanı projelerini Çin, İran, Madagaskar, Brezilya ve Yeni Zelanda ülkeleriyle bağdaştırıp konumlandırmışlar.
“Geleceğin Havalimanları: Küresel Tasarım Düşüncesi” adlı çalışmalarını Venedik Bienali’nde sergilemek için İtalya Venedik’e davet edilen başarılı proje sahiplerinin eserleri Kasım ayı boyunca sergilenecek.
Projelerde yeşil alan vurgusu dikkat çekerken, binalar yeşil alanlarla entegre halinde tasarlanmış. Ön plana çıkan projelerde havalimanının yapıldığı şehrin en önemli özellikleri yok edilmeden bir değer haline getirilmiş. En önemlisi ise yolcuların havalimanlarına en hızlı şekilde nasıl ulaşabileceği konusu olmuş.
Geleceğin en güzel 5 havalimanı projesi, gelişmiş ulaşım teknolojileri, bulundukları yerin kültürü, coğrafyası ve ekonomisi dikkate alınarak tasarlanmış. Havalimanlarının arka planında yer alan kentsel iletişim, alışveriş merkezleri tasarlanmış. Öğrenciler mimarlık profesörü Wayne Place ve Curtis Fentress rehberliğinde bu ilgi çeken çalışmaya imza atmışlar. Buyurun geleceğin en güzel 5 havalimanına…
Yazının devamı için tıklayın