Bu yılda 21-23 Mayıs’ta her yıl olduğu gibi Avrupa İş Uçağı fuarı Cenevre’de yapıldı. Bütün üreticiler geçen sene ilan ettikleri yeni uçaklardan daha farklı bir şey getirmedikleri için bu yıl fuar hem biraz sönük hem de heyecansız geçti. Ancak uçak üreticileri için sakin geçse de daha iş jeti üretmeyen Türkiye için havacılık sektörüne damardan, pardon yakıt borusundan girebileceği olağan üstü bir fırsat da artık konu başlığı oldu. Türkiye bu konuda en büyük olabilir ve önemli bir ihracat kaynağı yaratabilir. Bu sefer artık Raman’da petrol bulundu, bor ve soda külünde birinciyiz diye uçuk kaçık haberler çıkartmak zorunda da değiliz.
Türkiye belki iş jeti üretmiyor. Ama önümüzdeki yıl belki de bir Türk konsorsiyumu dünyanın en büyük SAJF üreticisi olarak çıkabilir. Bu yıl Gulfsrteam, fuarda sergiledikleri uçakları SAJF ile uçurarak getirdiler[1]. Nedir bu SAJF? Hadi biraz gerginlik yapalım diyeceğim ama internet var, herkes 3 saniyede ulaşacak.
SAJF: Sustainable Alternatif Jet Fuel, Sürdürülebilir Alternatif Jet Yakıtı. Yani bildiğimiz JetA ve JetA-1 ile tamamen aynı ama biraz farklı. Bu yakıtın %30’u biyolojik kaynaklardan %70’i de bildiğimiz petrol türevlerinden karıştırılarak yapılmaktadır. Geleneksel bio yakıtlara karşılık elde edile sonuç ASTM D1655 türbin motor yakıt standartlarına birebir eşit olmasıdır.
Bu durum Türkiye’de nasıl bir fırsat yaratabilir? Özellikle iş jetlerinde karbon salınımının düşürülmesi için ciddi bir baskı vardır ve bunun artacağı düşünülmektedir. SAJF sadece organik atık olarak kabul biyolojik kaynakların çokluğuna değil aynı zamanda bunlar üzerinde gerekli kimyasal teknolojilerle değişim yapacak bilgiyi de gerektirir. Türkiye’de bu konuda çalışan uzman insanlar olduğu gibi 80 milyon insanın çöpü, tarım sektörünün atıkları var.
Ayrıca alıcısı belli ve fiyat tutturulabildiği zaman talebin halen sonsuz olduğu bir pazar ile karşı karşıyayız. Üzerine fındık ister misiniz diye sorulursa da Türkiye’de havacılık endüstrisine teşvik var ve bu konu da doğrudan havacılık. Düşünün ki bu konuda en büyük oyunculardan biri Nestle, sadece kahve, çikolata ve çorba satmıyor, onları çöplerini de çevirip uçağa yakıt olarak koyuyor diyebiliriz.
Sonuçta yat, kat ve uçak hayalleri kuranlar için “n’apim” sorusuna cevaben katkı sağlamayı amaçlayan bir yazı.
[1] https://robbreport.com/motors/aviation/gulfstream-soared-into-geneva-using-sustainable-alternative-jet-fuel-and-set-another-record-2851534/