Dünyanın jet motoru üreten 5. ülkesi olabilir miyiz?

Güntay Şimşek

gsimsek@htgazete.com.tr

Milli muharip uçak projesi Turkish Fighter TF-X‘in en önemli unsuru olan motorunun yerlileştirilmesi konusunda geçen haftalar imzalar atıldı. Böylece bu işte sorumlu adres belli oldu. Hayırlı olsun. Zor, ama kesinlikle Türkiye’nin girmesi, olması gereken bir teknoloji alanı.

Ne kadar sürede başarı yakalanır, ne kadar emek, zaman ve para harcanır, kestirmek zor. Fakat kesin olan bir şey var; bu projeye başlandığımız an, aslında kazanmaya başlamış olduk. Ülkemizin geleceği adına biraz geç de olsa önemli bir adım attık. Neyi, ne kadar ve hangi zaman diliminde başarabileceğimizi, insan potansiyelimizi, teknolojik kapasitemizi de görmüş olacağız. Dünyada teknolojiye öncülük eden belli başlı ülkeler var.

Halihazırda dünyada nükleer teknolojiye sahip 8 ülke bulunuyor;

  • 1- ABD,
  • 2- Rusya,
  • 3- İngiltere,
  • 4- Fransa,
  • 5- Çin,
  • 6- Pakistan,
  • 7- Hindistan,
  • 8- Kuzey Kore.

Nükleer güce sahip olduğu düşünülen 2 ülke daha var; İran ve İsrail.

İsrail‘in kendisi açıklama yapmasa da büyük çapta nükleer silah gücü olduğuna inanılıyor. İran‘ın da nükleer enerji elde etmek için uranyum zenginleştirme programı olduğu ve bu programın bir sonraki aşamaya dönüşmemesi için ABD’nin ambargosu tekrar gündemde.

 Dünyada jet motoru yapabilen ise sadece 4 ülke var;

  • 1- ABD,
  • 2- Rusya,
  • 3- İngiltere,
  • 4- Fransa

Günümüzün en popüler konusu insansız hava araçları (İHA) tarafında ise durum çok daha farklı. Nükleer ve jet motorunda olan bazı ülkeler, halihazırda teknolojinin bu tarafında yok, ama Türkiye etkin bir şekilde mevcudiyetini hissettiriyor.

Şu an dünyada tam otonom, faydalı yük taşıyan silahlı insansız hava aracı (SİHA) yapabilen 6 ülke dikkat çekiyor;

  • 1- ABD,
  • 2- İsrail,
  • 3- Çin,
  • 4- Güney Afrika,
  • 5- İran,
  • 6- Türkiye.

Bu tablo Türkiye’yi yüksek teknolojinin tüm alanlarında motive etmeye yeter. Ancak yüksek teknoloji alanında çalışmak isteyen özellikle özel sektörün önünün tam açılması gerekir. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ-TAI) yaklaşık 700 milyon dolar kaynak harcayarak, uzun yıllar sonra hizmete sokabildiği ANKA’ların hikayesi bu konuda önemli referans olabilir. Çünkü Baykar Makine’nin milli ve özgün Bayraktar İHA ve SİHA’ları bir ihale neticesinde, 12 adedi sadece 49 milyon dolara mal edildi. Ve ANKA’lardan çok daha kısa sürede ve millilik oranı çok daha yüksek seviyelerde ve ondan çok önce Türkiye ve Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) kazandırıldı. Bayraktar İHA ve SİHA’ların TSK envanterine giren alanındaki ilk hava araçları olduğu, arka planındaki tuhaf kamu/bürokrasi ayak oyunları hikayesiyle birlikte sürekli olarak gündemde tutulması gerekir.

Yüksek teknoloji çalışmalarında kamu otoriteleri maddi ve manevi her türlü desteği verebilir ama beyin desteği veremez. Bu sebeple, özel sektördeki küçük veya büyük şirketlere de hiçbir ayrım yapılmadan, yüksek teknoloji alanında çalışan kamu kurumları veya vakıf şirketleri gibi destek verilmesi icap ediyor. Hatta bazen kamu kurumları ve vakıf şirketleri yerine hızlı, verimli ve kaliteli neticeler alınması için özel şirketlerin tercih edilmesi gerekir.

Böyle yüksek teknoloji gerektiren alan adım atıldığı zaman, başarıya kısa veya uzun vadede ulaşılması, hatta ulaşmakta zorlanılması halinde bile ciddi kazanımlar getirir. Buralarda elde edilen tecrübeler, birikimler, geliştirilen teknolojik ürünler, eğer bir çalışma prensibiniz, disiplinleriniz varsa başka alanlarda çeşitli sektörlerin de hizmetinde kullanılır.

Jet motoru gibi hassas, sabır gerektiren ve ciddi kaynak harcanması gereken teknolojik hamlelerde, ülkenin kısıtlı maddi imkanlarının, az olan yetişmiş insan gücünün planlı ve programlı olarak iyi kullanılması şart. Aksi halde programın ağır aksak yürümesine bile sebep olunabilir. Aynı alanda birbirine rakip iki ayrı gurup çıkarmak bazen iyi olabilir. Ancak böylesine hassas ve nitelik yüksek teknoloji alanlar, dublikasyon kaldırır mı, iyi düşünmek gerekir.

Yazının devamı için tıklayın

Exit mobile version