Elektronik sigaralar ve e-sigaralar, 2015 yılında 45’ten fazla ülkede ve havayollarında yasaklandıktan sonra diğer ülkeler de bu süreci takip etti. Fakat kısa süre önce Air New Zealand uçağında ‘kabin görevlisinin elektronik sigara kullandığı’ şeklinde bilgiyi uçağın yolcularından birisi medya ile paylaştı.
Şu an dünyanın neresine uçarsanız uçun elektronik sigaraların uçakta kullanılması yasak. Hatta havalimanlarında sigara ve tütün mamullerinin yasak olduğu yerlerde de bunlara müsaade edilmiyor. Ancak yasakları delenler ve dinlemeyenler da zaman zaman gündeme geliyor. Bunlar yolcu, kokpit veya kabin görevlisi de olabiliyor.
Mart ayının son günlerinde Air New Zealand uçağında böyle bir ilginç olay yaşandı. Bu defa şikayet eden yolcuydu. Bir kabin görevlisinin uçuş ortasında sivil havacılık mevzuatlarıyla yasaklanan elektronik sigara kullandığını ve cep telefonuyla da mesajlaştığına tanık olduğunu iddia etti. Üstelik uçuş görevlisi yolculara elektronik sigara kullanmamaları talimatını vermesinin ardından arkasını dönüp, uçağın galley’ine (mutfak) giderek elektronik sigara kullandığı gündeme getirildi.
Şikayetçi olan yolcu Mike Georgantis, arkadaşının doğum gününü kutladıktan sonra 26 Mart Pazar günü eşiyle birlikte Wellington’dan Napier’e giden Air New Zealand’ın NZ8884 uçuş kodlu uçağında seyahat ederken böyle bir şeye şahit olduğunu söylüyor. Yolculara sigara içmekten kaçınmaları için güvenlik brifingi verdikten sonra kabin görevlisinin oturduğu koltuğunda elektronik sigara kullanmasını izlediklerini iddia ediyor.
Napier merkezli özel bir dedektifin de şahit olunan durumun kesinlikle doğru olduğunu teyit ettiği belirtiliyor. Georgantis, Dash 8 Q300 model, pervaneli uçağın tek kabin görevlisinin mutfak bölümüne gidip, perdeyi çektiğini, sonrada küçük mavi ışığını gördüğünü ve elektronik sigara kullandığının belli olduğuna işaret ediyor.
Havayolu yönetimine durumu aktarmak isteyen yolcu, CEO’ya gönderdiği mesajlarına otomatik cevaplar verilmesi sebebiyle durumu şirket yetkililerine aktaramayınca, yaşadıklarını medyaya anlatmış. İngiltere merkezli Independent Gazetesi da konuyu gündeme getirmiş.
Haberle birlikte İngiliz Sivil Havacılık Otoritesi’nin (CAA) görüşlerine başvurulmuş. CAA sözcüsü, bir uçuşta sigara içerken veya elektronik sigara kullanırken yakalanan mürettebat veya yolcuların en fazla 2.500 dolar (1.264 £) para cezasına verileceği söylemiş. CAA mevzuatlarının herkes için geçerli olduğu, ilgilinin personel veya yolcu olmasının ceza verilmesine engel olmadığı açıklanmış. Fakat konunun asıl kahramanı kabin görevlisi için nasıl bir uygulama yapıldığı bilinmiyor.
Türkiye’de uçaklarda elektronik sigara içilmesi de Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün mevzuatlarına göre idari para cezası uygulamasını gerektiriyor. Ayrıca Türk tescilli havayollarında bazı kabin görevlilerinin uçakta elektronik sigara kullandığına dair bilgilere bize kadar da ulaşıyor. Haber Aero’nun araştırmasına göre uçakta elektronik sigara kullanılması eyleminin uçağın rötar yapmasına, başka bir meydana inmek zorunda kalmasına bağlı olarak cezai müeyyide şekli değişiyor. Bu gibi durumlarda havayolu şirketi de kural tanımaz yolcuya uçuş yasağı koyduğu gibi yüklü miktarda tazminat davası da açabiliyor.