Dünya genelinde 53 bini aşkın askeri hava aracı aktif olarak görev yapıyor. Bunların 15 bine yakını savaş uçağı olarak hizmet veriyor. En fazla gökyüzünde olan savaş uçağı modeli ise F-16 savaşan şahinler. Bugün için 2 bin 184 adet F-16 savaş uçağı hizmet veriyor. Peki diğer modellerden hangileri öne çıkıyor? Haber Aero olarak gökyüzünde en fazla kullanılan 10 savaş uçağını araştırdık.
Küresel olarak çok az sayıda ülke savaş uçağı üretiyor. Aralarında Türkiye ve Güney Kore’nin de yer aldığı bazı ülkeler ise yeni nesil savaş uçakları geliştirme aşamasında. Halihazırda dünya genelinde 53 bin 265 adet askeri hava aracı görev yapıyor. Savaş uçağı sayısı ise 14 bin 659. Peki en çok hangi savaş uçağı modeli kullanılıyor?
1)F-16 Savaşan Şahin
Lockheed Martin imalatı F-16 Savaşan Şahin ise küresel ölçekte en fazla kullanılan savaş uçağı. İlk uçuşunu 1974 yılında yapan savaşan şahin, Ağustos 1978’de hizmete girdi. Mart 2023 itibarı ile ülkelerin hava kuvvetlerinde kullanımda olan F-16 sayısı 2 bin 184 adet.
Başlangıçta F-15’in daha ucuz ve daha hafif bir muadili olarak geliştirilen F-16, bugüne kadar 4 bin 500’den fazla üretildi. Bunlardan 157’si Türk Hava Kuvvetleri filosunda yer alıyor. Bazı versiyonları emekli olurken, Türkiye’nin de gündeminde olan F-16 Blok 70 gibi bazılarının üretimi devam ediyor. 20’den fazla ülke tarafından kullanılan savaş uçağı, yakın gelecekte de en çok kullanılan model olmaya devam edecek gibi.
2) Sukhoi Su-27/30/34/35
En fazla kullanılan savaş uçakları sıralamasında ikincilikte 1.187 adetle Sukhoi Su-27, 30, 34 ve 35 modelleri yer alıyor. Sovyetler Birliği tarafından F-15’e yanıt olarak geliştirilen Sukhoi Su-27 Flanker, son derece popüler ve başarılı oldu. Savaş uçağı Çin’de J-11 ve J-16 adıyla üretildi. Daha sonra Flanker’in Su-30, 34 ve 35 adlı yükseltilmiş versiyonları geliştirildi ve tüm dünyaya ihraç edildi. Bu modellerden en fazla kullanan ülke 650 adetle Rusya. Çin’de ise J-11 ve J-16’larla birlikte 350’ye yakın Su-27 ve versiyonları görev yapıyor.
3) F-15 Kartal
Üçüncü sırada 961 adetle bir başka ABD’li savaş uçağı F-15 Kartal yer alıyor. Ocak 1976’da göreve başlayan F-15, popülerliğinin yanı sıra şimdiye kadar üretilmiş en başarılı savaş uçağı olarak kabul ediliyor. Hava muharebesinde 100’den fazla zafer kazanan F-15 Kartal, bugüne kadar hiçbir uçak tarafından düşürülemedi. Savaş uçağı F-15 en fazla 430 adetle ABD tarafından kullanılıyor. Birçok versiyonunun imalatı sona eren savaş uçağının F-15EX modeli Boeing tarafından üretiliyor.
4) F-35 Ligthning
Türkiye’nin proje ortaklığından çıkartıldığı F-35 Lightning II, 890 adetle dördüncü sırada. İlk 10’daki tek beşinci nesil savaş uçağı olan F-35’in, ABD ordusunun çeşitli birimlerinde F-16, F/A-18 ve Harrier gibi eski jetlerin yerini alması amaçlandı. Üretilen uçak sayısı 1000 adedi geçen F-35, Lockheed Martin tarafından üç farklı versiyonda üretiliyor. Geleneksel kalkış ve iniş yapabilen F-35A, kısa kalkış ve dikey iniş yapabilen F-35B ve uçak gemileri için tasarlanan F-35C. İlk uçuşu Aralık 2006’da F-35A versiyonu yaparken, ilk hizmete ise Temmuz 2015’te F-35B başladı.
5) F/A-18 Hornet
En çok kullanılan savaş uçağı sıralamasında F/A-18 Hornet, 828 adetle beşincilikte yer alıyor. Birleşik Devlet Donanması için hafif uçak gemisi kaynaklı avcı ve taarruz jeti olarak McDonnell Douglas ve Northrop Grumman tarafından geliştirilen F/A-18, Ocak 1983’te hizmete girdi. Bugüne kadar farklı versiyonlarda 2 bin civarında üretilen savaş uçağının 1990’larda yükseltilmiş versiyonu F/A-18E/F Super Hornet geliştirildi. 600 adedi ABD tarafından kullanılan F/A-18 ayrıca Avustralya, Kanada, İspanya gibi ülkelere de ihraç edildi. Savaş uçağı 1997’den itibaren Boeing tarafından üretiliyor.
6) MiG-29 Fulcrum
Rusya menşeli bir başka savaş uçağı olan MiG-29 Fulcrum, 822 adetle sıralamada altıncı. İlk uçuşunu 1977’de yapan savaş uçağı 1983’te hizmete başladı. Sovyetler Birliği’nin F-16’ya cevabı olan MiG-29 Fulcrum, daha ağır olan Su-27’yi tamamlaması amaçlanan nispeten hafif ve ucuz bir savaş uçağı olarak Mikoyan tarafından üretildi. 2000’lerde Rusya, jetin yükseltilmiş bir versiyonu olan MiG-35’i geliştirdi.
7) Jengdu-10 Vigorous Dragon
Çinli Jengdu J-10 Vigorous Dragon, en fazla kullanılan savaş uçakları sıralamasında yedinci. Net bilgi olmasa da 580’den fazla J-10’un bugün için hizmet verdiği hesaplanıyor. 1990’larda Çin tarafından tasarlanan dördüncü nesil bir jet olan J-10, 2005 yılında hizmete girdi. J-10 sadece Pakistan Hava Kuvvetleri’ne ihraç edildi.
8) Eurofighter Typhoon
Eurofighter Typhoon, 522 adetle sekizinci sırada yer alıyor. Avrupa Birliği yapımı çok amaçlı, 4,5 nesil savaş uçağı 2003 yılında hizmete girdi. Daha çok Avrupa ülkeleri tarafından kullanılan Eurofighter Typhoon, ayrıca Katar, Umman, Suudi Arabistan ve Kuveyt gibi Orta Doğu ülkelerinin de envanterinde yer alıyor. F-35 programından çıkartıldıktan sonra Türkiye’nin de gündemine giren Avrupalı savaş uçağı halen üretimde olduğu için sipariş almaya devam ediyor.
9) Sukhoi Su-25
Sovyetler Birliği dönemine ait Sukhoi Su-25, 480 adetle listede dokuzuncu. Kara Kuvvetlerine yakın hava desteği sağlamak için tasarlanan uçak, Temmuz 1981’de hizmete girdi. Savaş uçağını imalatı 2017 yılında sona erdi. Bugüne kadar 1000 adet civarında üretilen Su-25’in daha sonra yükseltilmiş versiyonu olan Su-28 geliştirildi.
10) Northorp F-5
Listedeki en eski jetlerden biri olan Northorp F-5, 403 adetle 10’uncu sırada. Temmuz 1959’da hizmete başlayan F-5, 2 bin 600’den fazla üretildi. Türk Yıldızları gösterilerini, F-5’in Kanada’da Hollanda için geliştirilen NF-5 versiyonu ile gerçekleştiriyor.
En Çok Kullanılan 10 Savaş Uçağı
- F-16: 2.184
- Su-27/30/34/35: 1.187
- F-15: 961
- F-35: 890
- F/A-18: 828
- MiG-29: 822
- J-10: 580
- Eurofighter Typhoon: 522
- Su-25: 480
- F-5: 403
- Diğer: 65.802
- Toplam: 14.659