Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), dünyanın en büyük 100 savunma şirketinin 2024 yılına ait satışlarını açıkladı. Küresel silah ve askerî hizmet gelirleri %5,9 artarak 679 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. İlk 100 listesinde 5 Türk şirket girerek önemli başarıya imza attı.
SIPRI, 2024 yılına dair dünyanın en büyük 100 savunma şirketinin gelirlerini açıkladı. Verilere göre, geçen yıl küresel savunma gelirleri yüzde 5,9 arttı ve 679 milyar dolara ulaştı.
Tüm zamanların en büyük artışında; Ukrayna ve Gazze savaşları, yükselen bölgesel gerilimler ve ülkelerin hızlanan modernizasyon programları etkili oldu. 2018’den sonra ilk kez en büyük beş savunma şirketinin tamamı gelir artışı kaydetti.
Küresel artışın büyük kısmı Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri merkezli şirketlerden kaynaklansa da, En İyi 100 listesinde yer alan tüm dünya bölgelerinde yıllık bazda artışlar görüldü. Tek istisna, Çin silah endüstrisindeki sorunların bölgesel toplamı düşürdüğü Asya ve Okyanusya oldu.
ABD: Dev projelerde aksaklıklar sürse de gelir artıyor
ABD merkezli şirketler 2024’te 334 milyar dolar gelirle Top 100’ün neredeyse yarısını oluşturdu. 39 ABD şirketinin 30’u gelirlerini artırdı; özellikle Lockheed Martin, Northrop Grumman ve General Dynamics öne çıktı. Buna rağmen kritik projelerde maliyet aşımı ve gecikmeler devam ediyor:
- F-35 savaş uçağı
- Columbia sınıfı denizaltı
- Sentinel ICBM
Bu aksaklıkların ABD’nin bütçe planlamasını zorlaştırdığı vurgulanıyor.
Avrupa: Büyük çaplı yeniden silahlanma –ancak hammadde riski büyüyor
Avrupa’da (Rusya hariç) 26 şirketin 23’ü gelir artışı gördü; toplam gelir %13 artarak 151 milyar dolara yükseldi. Czechoslovak Group (Çekya) %193’lük artışla listenin en hızlı büyüyeni oldu. Gelirlerin büyük kısmı Ukrayna’ya mühimmat tedarikinden. Ukrayna’nın JSC Ukrainian Defense Industry şirketi de %41 artışla 3 milyar dolara yükseldi.
En büyük risk olaeak kritik minerallerde dışa bağımlılık gösteriliyor. Airbus ve Safran, 2022 öncesi titanyum ihtiyacının yarısını Rusya’dan karşılıyordu. Çin’in kritik mineral ihracat kısıtlamaları, Thales ve Rheinmetall gibi şirketlerde maliyet baskısı yaratıyor.
Rusya: Yaptırımlara rağmen büyüme sürüyor
Listede yer alan iki Rus şirketi (Rostec ve United Shipbuilding Corporation) toplam 31,2 milyar dolar gelirle %23 artış gösterdi. Yaptırımlar nedeniyle komponent sıkıntısı yaşansa da iç talep, ihracat kayıplarını fazlasıyla telafi etti. En büyük sorun: nitelikli iş gücü eksikliği.
Asya ve Okyanusya: Çin gerilerken Japonya ve Güney Kore yükseliyor
Bölgenin toplam gelirleri %1,2 düşerek 130 milyar dolara geriledi. Ana sebep olarak, Çinli savunma devlerinin toplamda %10 küçülmesi gösterildi. NORINCO’nun gelirleri %31 düştü.
Çin’deki yolsuzluk soruşturmaları nedeniyle büyük projelerin ertelendiği belirtiliyor.
Buna karşılık:
- Japon şirketleri toplam gelirlerini %40 artırdı (13,3 milyar dolar).
- Güney Kore şirketleri %31 büyüdü (14,1 milyar dolar).
- Hanwha Group, %42 artışla öne çıktı; gelirlerin yarısından fazlası ihracattan.
Ortadoğu: Rekor sayıda şirket listede –İsrail ve Türkiye yükselişte
Tarihte ilk kez 9 Ortadoğu şirketi Top 100 listesine girdi. Toplam gelir: 31 milyar dolar oldu. İsrail şirketleri toplamda %16 büyüyerek 16,2 milyar dolar gelir elde etti. Gazze Savaşı’na yönelik eleştirilere rağmen İsrail silahlarına talep yüksek kaldı.
Toplamda 5 Türk şirketi listede yer aldı. Aselsan, 3 milyar 470 milyon dolar gelirle 52’incilikten 47’inci sıraya yükselirken, TUSAŞ 2 milyar 160 milyon dolarla 10 basamak yükseldi ve 65’inciliği elde etti. Baykar, 1 milyar 900 milyon dolarla 7 basamak gerileyerek 73’üncü olurken, Roketsan, 1 milyar 390 milyon dolarla 87’inci sırayı aldı. Toplam gelir yüzde 11 artışla 10,1 milyar dolar olurken, MKE, 1 milyar 210 milyon dolarla ilk kez Top 100’e 93’üncü sıradan girdi.
BAE’nin EDGE Group’u 4,7 milyar dolar gelir açıkladı.
Diğer öne çıkanlar
- Hindistan: 3 şirket toplam 7,5 milyar dolar gelirle %8,2 büyüdü.
- Almanya: 4 şirket listeye girdi, toplam gelir %36 artarak 14,9 milyar dolara yükseldi.
- SpaceX ilk kez listeye girdi: 1,8 milyar dolar savunma geliri.
- Endonezya ilk kez temsil edildi: DEFEND ID, %39 artışla 1,1 milyar dolar.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
