İngiltere, Türkiye ile imzalanan 20 adetlik Eurofighter Typhoon anlaşmasının bedelinin 8 milyar sterlini bulduğunu açıkladı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın ofisi bu rakamı duyurarak, anlaşmanın İngiltere’de on binlerce kişinin istihdamını uzun yıllar güvence altına alacağına dikkat çekti. Hatta rakamın büyüklüğünü vurgulamak için “Bu, bir nesildir yapılan en büyük savaş uçağı ihracat anlaşması oldu” ifadesi kullanıldı.
Bazı haber ajansları, Türkiye’nin Eurofighter alımlarıyla diğer ülkelerin siparişlerini kıyaslayarak uçakların pahalıya alındığı yönünde haberler geçti. Bu gelişme üzerine Millî Savunma Bakanlığı, İngiltere ile imzalanan Eurofighter anlaşmasının bedeline ilişkin açıklama yaparak rakamın 5,4 milyar sterlin olduğunu belirtti. Anlaşmanın içeriğinde 20 adet yeni üretim Eurofighter Typhoon uçağı, uçaklara ait görev ekipmanları ve çeşitli mühimmatlar bulunduğu ifade edildi.
Ortada ya bir yanlış anlaşılma ya da hesap hatası var. Türkiye’de savunma sanayi ürünlerinin tedarikinde tecrübeli, uluslararası piyasayı bilen, uzman ve yetkin kurum Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB)’dır. Zaten SSB bu amaçla kurulmuştur. Dolayısıyla SSB’nin bu konuda net bir açıklama yapması bekleniyor.
Savunma ürünlerinin temini veya caydırıcı güvenlik ekipmanlarının bedeli bazı durumlarda parayla ölçülemez. Bu notu düşmek gerekiyor; çünkü her anlaşmanın farklı içerikleri ve stratejik boyutları olabilir. Sadece uçak adeti üzerinden toplam maliyet hesaplamak doğru sonuç vermez. Ancak ortada dolaşan fiyat karmaşasının giderilmesi için Millî Savunma Bakanlığı ile SSB’nin mutlaka birlikte çalışması, ortak hareket etmesi gerekiyor. Çünkü biri ürünü kullanacak tarafken diğeri temin konusunda uzman ve yetkin kurumdur.
ABD, S-400 hava savunma sisteminin temini nedeniyle Türkiye’yi F-35 programından çıkardı ve CAATSA yaptırımları kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı’nı hedef aldı. Bu nedenle uçak alım görüşmelerinde teknik sıkıntılar yaşanmaya başlandı. SSB’nin görev alanındaki bazı hususları da CAATSA sebebiyle Millî Savunma Bakanlığı üstlendi. Eurofighter’lardaki fiyat karmaşasının da bu teknik sebeplerden kaynaklandığı düşünülüyor.
Her durumda Millî Savunma Bakanlığı’nın, savunma sanayi ürünü temini gibi teknik bilgi ve donanım gerektiren konularda SSB ile yakın iş birliği içinde olması elzem görünüyor. Aksi halde bu tür tartışmalar gündemden düşmez. Zira Katar ve Umman ile de Eurofighter alım müzakereleri olacak. Ayrıca ABD ile masada olan F-35 programına dönüş, 40 adet F-16 Block 70 ve 79 adet F-16 Viper modernizasyon kiti alımı konusu da var. Bu konularda da SSB’nin yıllara dayanan tecrübesi bulunuyor. Önümüzdeki günlerde iki kurumun çok daha yakın çalışması ülkemiz menfaatine olacaktır.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
